Sinds de Brexit onderhandelingen steeg de Belgische uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk beduidend. Ondanks een kleine daling van de uitvoer in 2023, behoudt het VK zijn vierde positie in de lijst met top bestemmingen voor Belgische zuivelproducten.
De Belgische zuiveluitvoer naar het VK steeg ondanks de Brexit
Het VK is een netto invoerder van melk en zuivelproducten. In 2023 voerden ze voor zo’n €4.300 miljoen aan zuivelproducten in, waarvan er voor bijna €500 miljoen vanuit België kwam. Dit is dus ruim 11% van de in het VK ingevoerde zuivel. Het VK is de vierde belangrijkste bestemming voor de Belgische zuivelexport. Bijna 9% van de Belgische export vindt er zijn bestemming.
In 2023 zagen we voor het eerst een daling van de uitvoer van Belgische zuivelproducten naar het VK. Er werden minder zuivelproducten uitgevoerd en hadden ook een lagere waarde dan in 2022. Deze gedaalde uitvoer kwam vooral door een daling van gefermenteerde producten en kaas, die de jaren voordien wel een opvallende uitvoergroei kenden.
Goede handelsrelatie leidt tot meer export
Tussen 2017 en 2023 steeg de Belgische zuiveluitvoer naar het VK in volume met 40%. Dit is een grote stijging, in vergelijking tot de stijging van de totale Belgische uitvoer (+23%). De totale invoer in het VK steeg bovendien niet. Hieruit kunnen we afleiden dat de handelsrelatie tussen België en het VK duidelijk is verbeterd. De nabije ligging én het feit dat de Belgische zuivel- en transportsector, maar evengoed de douanediensten en de voedselveiligheidsautoriteiten, zich tijdig voorbereiden op elke nieuwe wijziging kunnen hiervoor als verklaring naar voren worden geschoven.
Vooral kaas vertrekt naar het VK
Het belangrijkste exportproduct naar het VK in 2023 blijft kaas, met ruim 40% van de uitvoerwaarde voor zuivel, ondanks de daling to.v. 2022 (-11%). Het gaat voornamelijk om smeltkaas (61% van de kaasuitvoer) en mozzarella (39%). Na kaas is gefermenteerde zuivel het belangrijkste Belgische product op de Britse markt, met enige afstand gevolgd door condensmelk en melkdranken.
Veel vraagtekens voor de toekomst
Ondanks een vrijhandelsakkoord tussen het VK en EU na de Brexit begin 2021, blijft dit een grote impact hebben op het bedrijfsleven. Zo zijn er strenge douaneformaliteiten, kostelijke grenscontroles, verplichte gezondheidscertificaten, … Het is nog onduidelijk hoe dit in de toekomst zal evalueren of verstrengen. Daarnaast zorgen nieuwe vrijhandelsakkoorden tussen het VK en andere landen, zoals bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland, voor meer concurrentie en dus voor bijkomende onzekerheid voor de Belgische zuivelexporteurs.
Kortom: ondanks optimistische cijfers in 2023 blijft het moeilijk inschatten wat de impact van de Brexit op lange termijn op onze zuivelexport naar het Verenigd Koninkrijk zal zijn.